Mor Gıdaların Sağlık Dostu Mucizesi: Antosiyanin

Uzmanlara göre, meyve ve sebzelerdeki mor, kırmızı ve mavi tonları sağlayan doğal pigmentlerin sağlık üzerindeki etkileri oldukça büyük. İç Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Osman Erk, “Bu renklerin arkasındaki gizemli güç olan antosiyanin sağlığımızı destekleyen güçlü bir bileşendir” diyor. Mor besinlerdeki bu farklılık ise şu şekilde açıklanıyor:

İş birliği yaparlar

Mor renklerin gücü sadece antosiyaninlerden gelmiyor. Diğer fenolik bileşikler (kuersetin, kaemferol, elajik asit, punisik asit, resveratrol, pterostilbenler), vitamin ve minerallerle de bağlantılıdır. Tüm bu unsurlar uyum içinde çalışarak sağlık için önemli etkiler gösterirler. Organik sebze ve meyveler daha fazla antosiyanin içerir.

Kanser savarlar

Antosiyaninler antioksidan ve anti-inflamatuar özelliklere sahip olduklarından kanser hücrelerinin oluşumunu ve yayılmasını engellerler. Bilimsel çalışmalar böğürtlenin ve yaban mersininin meme, kolon, prostat ve akciğer kanseri gibi yaygın kanser türlerine karşı koruyucu etkilere sahip olabileceğini göstermiştir. Ayrıca koyu renkli ahududu kalın bağırsak poliplerinde kanser gelişimini yavaşlattığı kanıtlanmıştır.

Antosiyaninin Sağlık Dostu Yönleri

Kalbi ve damarları korur

Antosiyaninler nitrik oksit salınımını artırarak kan basıncını düşürüp pıhtılaşmayı azaltır, damar inflamasyonunu önler ve LDL kolesterolün oksitlenmesini engelleyerek kalp-damar hastalıkları riskini azaltır. 2008 yılında yapılan bir çalışma yaban mersini tüketiminin trombosit fonksiyonu, kan basıncı ve HDL kolesterol üzerinde olumlu etkileri olduğunu göstermiştir.

Yaşlanma Sürecini Yavaşlatır

Antosiyaninler güçlü antioksidan ve anti-inflamatuar etkilere sahip olduğundan serbest radikallerle savaşarak oksidatif stresi azaltırlar. Bu antioksidan etki yaşlanma sürecini ve oksidatif stresin neden olduğu hastalıkların riskini azaltır.

Diyabete Karşı Korur

Antosiyaninler diyabet gelişimini engeller. Karbonhidrat emiliminde rol alan enzimlerin aktivitesini azaltarak glikoz oluşumunu ve kana geçişini yavaşlatarak kan şekerinin yükselmesini önlüyor.

İyi Bakterileri Artırır

Antosiyaninler en fazla bağırsaklarda bulunur, bariyer fonksiyonunu iyileştirir ve bağırsak mikrobiyotasını dengelerler. Prebiyotik etki göstererek bağırsaklardaki iyi bakterileri artırırlar.

Hafızayı Güçlendirir

Antosiyaninler kan beyin bariyerini koruyarak nörodejeneratif hastalıkları önlemeye yardımcı olur. Ayrıca hafızayı ve öğrenme kapasitesini artırdığı bilimsel olarak kanıtlanmıştır.

Antosiyanin Deposu Besinler

Böğürtlen, yaban mersini, ahududu, üzüm, siyah kiraz, siyah havuç, kuru erik, patlıcan, pancar, mor karnabahar, mor kıvırcık lahana, mor enginar, mor patates, aronya, karadut, vişne, kiraz, turna yemişi, çilek, mürver, nar gibi besinler antosiyanin açısından zengin kaynaklardır. Ayrıca siyah pirinç, polen, sumak gibi bitkilerde de antosiyanin bulunmaktadır.

En Yüksek ORAC Değerine Sahipler

ORAC, gıdalardaki antioksidan değerini gösteren bir ölçüttür. Mor besinlerin antioksidan değerleri oldukça yüksektir. Bu besinlerin ve içerdikleri antioksidan ölçüleri şöyle:

Bitkilerin Koruma Kalkanı

Antosiyaninler bitkilerin yaşam döngüsü, adaptasyonu ve üreme stratejilerine önemli katkıda bulunurlar. Güneş ışığının zararlı UV ışınları bitki dokularında DNA hasarına yol açar. Antosiyaninler bu zararlı etkiyi azaltarak bitkiyi korur. Ayrıca sıcaklık, soğuk, kuraklık, nem, rüzgar ve zararlı patojenler gibi çevresel streslerle başa çıkmada bitkilere yardımcı olurlar.

İnsanlarda da Aynı Etkiyi Gösterir

Antosiyaninler insanlarda da koruyucu etkilere sahiptir. Metabolik faaliyetler kadar hava kirliliği ve katkılı gıdalarla maruz kalınan serbest radikallerle savaşarak vücutta toksin birikimini azaltırlar.